Jak zmusić dwóch facetów, by przez osiem godzin siedzieli przy garach? Dać im piwo do uwarzenia.

Za piwowarstwo domowe brałem się od dobrego roku, a właściwie od powstania bloga. Czytałem książki i fora, oglądałem filmy, pytałem znajomych o porady, analizowałem receptury. Jednak ciągle odkładałem zakup sprzętu na później.

Wreszcie, gdy okazało się, że wracam do Krakowa, skumałem się z Kokosem, gitarzystą/klawiszowcem Dust Bowl, by zacząć działać razem. Już nie było wymówek – w czerwcu zamówiliśmy sprzęt, ziom także wziął się za edukację, a ja w międzyczasie opracowałem recepturę pierwszego piwa. W końcu, w ostatnią sobotę, ruszyliśmy!

STOUT NA DOBRY POCZĄTEK

Postanowiłem, że zaczniemy od Dry Stoutu – internety podpowiedziały, że to dobry styl na start (alternatywą jest APA), pozwalający poznać w praktyce każdy etap procesu. Wbiłem na Piwo.org i sięgnąłem po recepturę Kamila Solucha, lekko ją modyfikując. Zamiast Marynki użyliśmy chmielu Magnum, z kolei płynne drożdże London Ale zamieniliśmy na suche S-04.

I od razu pierwsza obserwacja kierowana do tych, którzy jeszcze nie zaczęli warzyć. Na pewno potwierdzą ją bardziej doświadczeni koledzy:

Od razu startujcie od warzenia z zacieraniem!

Okej, ten proces trochę trwa, ale wbrew pozorom wcale nie jest trudny! Utrzymanie brzeczki na poziomie 65 stopni przez 90 minut (przerwa maltozowa) nie stanowi większego problemu (podobnie z przerwą dekstrynującą w 72 stopniach i mash-outem), więc na pewno każdy sobie z nim poradzi. Podobnie rzecz ma się ze zlaniem na filtrację i wysładzaniem.

Nam poszło raz dwa, z tą uwagą, że… nie dokręciłem dobrze kranika, przez co trochę zacieru wyciekło… Ale dosłownie 0,3-0,4l. Jedno piwo w plecy, ale w końcu po to są pierwsze razy, by popełniać błędy i się na nich uczyć, co nie? W sumie wyszło nam około 20,5-21l brzeczki nastawnej.

TEMPERATUROWE PROBLEMY

Schody zaczęły się, gdy miało dojść do warzenia. Okazało się, że płyta indukcyjna w domu Kokosa jest w stanie nagrzać brzeczkę jedynie do 95-97 stopni Celsjusza. Znajomi piwowarzy podpowiadają, że temperatura to rzecz nieco względna i jeśli „bulgotało” i odparowało (celem pozbycia się DMS), to wszystko powinno być okej.

Też mam taką nadzieję, zwłaszcza, że pod koniec gotowania znad kotła nie było już czuć maślano-zbożowych akcentów, dominowała zaś nuta kawowa i miły ziołowy aromat chmielu Magnum, który do kotła trafił w pierwszej minucie procesu. Zanim wyłączyliśmy „palnik” – by zachować sterylność – pobraliśmy chochlą próbkę, by zbadać poziom ekstraktu. Po schłodzeniu brzeczki w menzurce i wpuszczeniu Balingometru wyszło 14 stopni Blg w objętości ok. 17,5l. Trochę więcej, niż zakładane 12,5 Blg, ale doszliśmy do wniosku, że nie ma co rozcieńczać – tęższe piwo też będzie spoko.

WAKACJE W WANNIE

Kolejnym etapem było schładzanie. Sporo się naczytałem o istotności tego procesu oraz trudnościach, jakie niesie bez używania chłodnicy. Cóż, ostatecznie o słuszności tej tezy przekonam się odpalając gotowe piwo, ale stwierdzam, że Kokosowa wanna dała radę bardzo dobrze, doprowadzając brzeczkę do 25 stopni Celsjusza w niecałą godzinę! Nasz myk polegał na nieustannymi mieszaniu wody wokół garnka, a także polewaniu go wodą z prysznica, oczywiście uważając, by nic nie dostało się do środka.

W międzyczasie przygotowaliśmy drożdże suche (świetnie i czytelnie proces rehydratacji opisała na swoim blogu Dorota Chrapek) oraz zdezynfekowaliśmy fermentor, termometr (by móc mierzyć temperaturę schładzanej brzeczki) i mieszadło (by „usypać” kopiec z pozostałości chmielowych). Użyliśmy do tego środka OXI, dołączonego do pierwszego zestawu z Browamatora.

Jako urodzony sceptyk jestem święcie przekonany, że i tak zakazimy piwo. Jakoś nie mogę sobie wyobrazić, że 5 litrów wody z substancją na bazie aktywnego tlenu da radę ze wszystkimi bakteriami. Obym się mylił…

HORROR PRZELEWANIA

Największą trudność sprawiła nam dekantacja przy użyciu węża i rurki dołączonych do zestawu. Najpierw, the hell, nie mogliśmy… zassać brzeczki. Ta cholerna zatyczka na końcu rurki, nawet po dociśnięciu, mocno ogranicza pole manewru. Później, zrezygnowani, odpięliśmy ją, resztką środka dezynfekującego czyszcząc wężyk (ale i tak wyczuwam zakażenie), który później włożyliśmy do przegotowanej i wystudzonej brzeczki.

Wtedy już jako tako zassało, ale tempo zlewania nie było szałowe – musieliśmy ponawiać zasysanie 2-3 razy (dzień dobry zakażenie, odcinek kolejny), aż w końcu udało nam się spompować 15,5l brzeczki do fermentacji. Niby mogliśmy jeszcze z 1-1,5l wycisnąć metodą na chochelkę i rondel, ale mówiąc szczerze – nie chciało nam się.

Zadaliśmy drożdże, zakryliśmy fermentor, wsadziliśmy rurkę wypełnioną spirytusem (głównie po to, by mieć pewność, że żadna cholera nie wlezie do środka) i odłożyliśmy pojemnik do piwnicy. Tam, w temperaturze 22-23 stopni (niżej bez lodówki nie zejdziemy) grzybki ruszyły. Uff, proces zakończony!

GARŚĆ WNIOSKÓW

Wykończeni zabraliśmy się jeszcze za mycie, a później za szukanie odpowiedzi na nurtujące nas pytania. Od razu nasunęło nam się kilka wniosków.

1. Choćbyś nie wiem, ile czytał(a) przed rozpoczęciem zabawy z piwem, zawsze coś cię zaskoczy. Nie ma co się zniechęcać! 😉
2. Co za tym idzie – nie wahaj się pytać bardziej doświadczonych od siebie o poradę.
3. Powtórzę: olej brew-kity, zacznij od razu od zacierania.
4. Podstawowy zestaw z Browamatora to zdecydowanie za mało. Dla poprawienia jakości procesu od razu kup wiadro do filtrowania (z dziurkami na spodzie), buteleczkę środka do próby jodowej oraz więcej środków do dezynfekcji. To na dobry początek – przydatnych dodatków jest zdecydowanie więcej.
5. Nie działaj sam(a) – we dwie osoby jest nie tylko raźniej, ale i łatwiej.
6. Jeśli nie masz palnika, przygotuj się na mały chaos w kuchni oraz częste pełzanie ze szmatą po podłodze.
7. Dwa razy upewnij się, że dobrze dokręciłeś/łaś kranik fermentora!
8. My użyliśmy woreczka muślinowego, ale jest on „g” wart, bo męty z chmielu i tak powstają, a trudniej jest je zebrać. Olej więc go i syp od razu do gara.
9. Daj sobie spokój z chłodnicą (no chyba, że kolejne 150 ziko nie stanowi dla ciebie kłopotu). Wanna z wodą też daje radę.
10. Zważ, że uwarzyłem tylko jedną warkę, więc jeśli się mylę co do któregoś z wniosków – nie bij! 🙂

To chyba wszystko. Nasz Stout dzielnie sobie fermentuje. Mam nadzieję, że jednak go nie zakaziliśmy i że za jakieś 3 tygodnie będę mógł się wam pochwalić dobrym piwem własnej roboty.